Centraal Sulawesi

Vanuit de regio van Toraja's zijn we verder landinwaarts gereisd ondanks dat Ben nog ziekig was. Ditmaal een verplaatsing in een lokale bus. Laten we zeggen dat deze al de nodige kilometers achter de rug had en de rit voelde als vanouds met de enorme zakken rijst in het gangpad en de inefficiënte wijze van inladen etc. We hebben al de nodige kippen tussen onze voeten gehad in een bus, of geiten op een boot, maar een kraaiende haan onder onze stoel die als ie het zat werd om de paar minuten steeds luidruchtiger aansloeg,hadden we nog niet eerder meegemaakt. Daarnaast was het ook nieuw dat deze volgeladen bus wachtte (soms wel bijna een kwartier) op mensen die er nog niet (!) waren en dat de busboys maar bleven bellen met de mensen om te vragen waar ze toch bleven.

Doel van deze rit was de plaats Pendolo, aan de zuidpunt van het zeer grote Posomeer. Na een prachtige tocht door gevarieerde landschappen, werd vlak voor de plaats van bestemming helaas nog een stop gemaakt voor het avondeten, en werd het net donker. Toevallig ontmoetten we Mark weer (met hem hebben we enkele dagen in Toraja doorgebracht) die in een andere bus zat (hij was veel later vertrokken en veel eerder op de tussenstops). Opnieuw hello/goodbye gezegd.

Tijdens de eetpauze hebben we het driekoppige buspersoneel (nogmaals) geinformeerd dat de bijkans om de hoek liggende plaats Pendolo onze eindbestemming was en dit ook nog laten vertalen door een engels sprekende knul. Na het eten stopten we na 500 meter opnieuw, nu om brandstof te tanken. Daarna ging er van alles mis. De bus leek nergens te stoppen en het werd buiten steeds minder bebouwd. De engels sprekende jongen achter ons aangekeken en hij vertelde ons dat ze heus wisten waar we eruit moesten. Oké, daar dan toch maar op vertrouwen, hoewel de busboys zich op matrasjes naast ons in het gangpad hadden genesteld en niets erop leek dat we daadwerkelijk nog gingen stoppen....
Plots was het echt stik-en stikdonker en reden we de bergen in. Wat te doen?? De bochten volgen zich in Sulawesi sneller op dan in een bord met mie of in een bakje haarspelden. Zomaar roepen dat je eruit wil zou ook levensgevaarlijk zijn om daar naast de weg te gaan staan, waar bovendien niemand ons zou opmerken of naar een hotelletje zou kunnen brengen. Er zat niets anders op dan te wachten tot de volgende stad van enige betekenis. Ergerlijk genoeg wisten we dat dit Tentena zou zijn en dat we zeker nog 2-3 uur moesten bussen voordat we daar zouden arriveren.

Weer een bergrit bleek voor Ben's maag en darmen na bijna 12 uur misselijkheid en onderdrukking met medicijnen teveel van het goede. Het kwam te snel om nog naar een plastic zakje te grijpen, dus sprong Ben ineens op en stak zijn hoofd door het piepkleine raampje naar buiten en gaan met die......soep. Karin was nog zo alert om in een reflex het achterliggende nog openstaande raampje dicht te schuiven, zo waren alleen de buitenzijde van de bus, de ramen en het wegdek vies... en voelde Ben zich korte tijd weer even wat beter.
Uiteindelijk kwamen we met die schildpaddenbus 4 uur later, om bijna 23 uur aan in Tentena (we waren om 8 uur vertrokken) en hadden we 400 kilometer door grillige bergen afgelegd.

De stad Tentena ligt ingebed aan de oever van het prachtige blauwe Posomeer en daar hebben we het even een dag of zes rustig aan gedaan (we lagen immers voor op een schema dat we niet echt hadden). We hebben 1 nacht in hetzelfde hostel geslapen als Mark en zijn toen voor een rustig hutje gegaan, aan de rand van de rivier met uitzicht op veel landbouw en visactiviteiten en verwonderden we ons over de vele (luidruchtige) kerken in Tentena.

We vermaakten ons prima met relaxen, in de omgeving fietsen, "het strand" bezoeken, middagdutjes doen, lezen, gado gado eten, met lokale mannen tuak drinken (drankje gemaakt van gefermenteerde kokosmelk), zien hoe men leeft van Caramba's (bamboe kooien in of aan de rivier voor visteelt). Ook bezochten we een prachtige waterval (Air Terjun Salopa), midden in tropisch regenwoud, met in de omgeving vele cacaoplantages.

Dat er water uit die waterval kwam was eigenlijk vrij opmerkelijk, want Indonesië kampt in sommige delen met enorme droogte en op veel plaatsen heeft het al 9 maanden niet geregend. Dit verklaart ook dat het zo uit de hand loopt als de Indonesiers hun land in de fik steken. Tel daar een overheid met andere belangen en prioriteiten bij op en er wordt wellicht niet adequaat op de branden gereageerd. De industrie smeekt om palmolie en daardoor wordt tropisch regenwoud (we lazen 60 - 300 voetbalvelden per uur???) platgebrand zodat palmolieplantages kunnen worden aangelegd. Palmolie is een veelzijdig product en de grondstof voor margarine, bakolie, en wordt verwerkt in levensmiddelen, snoep, diervoeder,mcosmetica, zeep kaarsen, verf en plastic.

De naderende verkiezingen van 9 december lijken in Tentena veel meer een rol te spelen dan in eerdere plaatsen. Dit gebied staat bekend om de vaak hoogoplopende spanningen tussen christenen en moslims. Er rijden bestickerde auto's met verkiezingsleuzen, er hangen posters, grote doeken en in sommige straten hangt bij elke woning een partijvlag, er zijn gebouwtjes waar partijleden dagelijks samenkomen. We hebben vernomen dat vooraanstaande / invloedrijke mensen een vergoeding krijgen om hun auto of huis te behangen met posters, in de hoop dat anderen niet voor buren en familie willen onderdoen en ook op die partij gaan stemmen.

In de regio Tentena/Poso zijn al jaren spanningen en in 2001 heeft een bloedbad plaatsgevonden tussen christenen en moslims die honderden mensen het leven heeft gekost, waardoor velen een bloedverwant of kennis bij deze broederstrijd hebben verloren? In de omgeving van Tentena is de meerderheid christelijk, we zien erg veel kerken. 's Ochtends om 5 uur worden gelovigen op zondag naar de kerk geroepen met een uur gezang/kerstachtige muziek. De 60 km noordelijk gelegen plaats Poso is islamitisch. De weg ertussen wordt van overheidswege slechts bepaalde uren opengesteld met als doel controle te houden en ongeregeldheden te voorkomen of is het toch echt vanwege de wegwerkzaamheden?
Wij merkten er eigenlijk vrij weinig van, en ook in ons islamitische eettentje waar tijdens de lunch we de heerlijkste gado gado aten kwam een gemengd publiek.

In Tentena hadden we veel contact met de lokale bevolking en het is opvallend dat de mensen hier behoorlijk Europese namen hebben. Ook zijn er, veelal oude mensen, die nog een woordje Nederlands spreken. Zo ontmoetten we Adriaan een grappig oud tandeloos baasje dat wat nederlands maar vooral heel goed engels sprak. Hij zong opeens "Vader Jacob" en noemde tuak het Heinekenbier van Tentena.

Sowieso kom je in de taal nog Nederlandse (verwante) woorden tegen, zoals handdoek, benauwd, asbak, wortel, hoek, kantor, instalasie, stasion, polisie, notaris, dokter, permissie, lokasie, teks, informasie, reformasie, tradisie, konflik, meneer (=leraar), knalpot (=uitlaat) etc. Maar ook op begraafplaatsen lazen we soms: Hier rust Antje.

Vanuit Tentena hebben we wat plannen gemaakt om af te reizen naar een afgelegen eilandengroep, zo'n 3-4 dagen reizen van Nederland. Daarover gaat het volgende reisverslag.