Laatste reisverslag van onze Sulawesi-reis

Met twee benen been staan we, na de afgelopen werkweek alweer in het werkende leven, maar hierbij als ons laatste reisverslag dat we geschreven hebben in het vliegtuig van Jakarta naar Amsterdam. Tevens vind je een selectie van wat foto’s via het linkje aan het einde van dit verslag.

Nadat we van de Togean eilanden vertrokken zijn, restte het laatste deel van onze vakantie. Het noordoosten van Sulawesi. We gaan op Sulawesi vroeg slapen, want we worden vrijwel de hele vakantie vroeg wakker. Naast dat het hier gewoon tussen 5 en 6 licht wordt, is dat ook van het ochtendgebed van de imam of van het gezang van de kerken. In het noord-oosten waar we als laatste waren, struikel je zowat over de kerken. We lazen een keer dat iemand de vergelijking maakte dat in dit stukje Indonesië bijna evenveel kerken zijn per inwoner als in Nederland fietsen per inwoner. Dat geloven wij dan weer niet helemaal, maar we hebben wel gezien dat er veel in aanbouw zijn en men er vaak en langdurig (zaterdagavond en zondag) verblijft (mannen, vrouwen kinderen in mooiste kledij). Ook zien we clubjes van katholieke mannen die samenkomen en eigenlijk vragen we ons af waarin dit verschilt van het islamitische geloof?


De laatste dagen van Sulawesi brengen we door in Tomohon, dat ligt op een hoogte van zo'n 800 meter aan de voet van de vulkaan Gunung Lokon, één van de drie actieve vulkanen in dit gebied. Het is heerlijk even wat op hoogte te zijn, de lucht is hier redelijk zuiver (op alle fikkies na, maar die zijn niet te vergelijken met de grote branden op Sumatra en Papoea momenteel en de smog die we toch best hebben meegekregen in andere delen van het (ei)land) maar bovenal is de luchtvochtigheid minder. Een verademing op zich, na weken zweten en puffen.

In het noorden van Sulawesi is weer een andere bevolkingsgroep, de Minahasa. Van de Minahasa wordt gezegd dat ze alles eten wat poten heeft (behalve tafels en stoelen) en alles wat vleugels heeft (behalve vliegtuigen). Dat klopt niet helemaal, want ze eten namelijk ook (grote!) vissen en daarmee dus eigenlijk alles wat ogen heeft en/of beweegt (een vleermuis heeft namelijk geen ogen waarmee die kan kijken). Dat dit zo is wordt zichtbaar op de markt van Tomohon. We hadden er nog niet op gerekend dat tijdens onze rit naar Tomohon een vrachtwagen met wel 20-30 honden in een kooi voor ons reed, het benadrukte nog maar eens dat we op weg waren naar Tomohon(d). Dat wij met onze auto bijna op die wagen voor ons botsten, kwam omdat het vrachtwagentje plots keihard remde voor een overstekende hond (en onze chauffeur een aanrijding nog maar net kon vermijden).... Die hond mocht dus niet dood (en die achterin kennelijk wel). We zien hier ook honden als huisdieren. Die eten ze niet, dat zijn huisdieren en daar houden ze van. En dat is gek, want in de rest van Sulawesi zagen we wel veel katten (met geknakte of afgehakte staarten) en juist geen honden.

We hebben al aardig wat markten tijdens onze reizen gezien, maar bij deze markt moest je toch ook maar even denken; het zijn hun gewoontes....
Vleermuizen liggen daar zo groot als katten met hun bek open en ze zijn geflambeerd (naja boven het open riool verschroeid met een hogedruk gasbrander). Dit gebeurt ook met de hond en varkens. De enigen die er nog een beetje normaal (volgens onze normen) bijliggen zijn de dode vissen (24 dode tonijnen op zn kop in een krat).
Nog een klein stukje over de markt dan: op 3 dagen van de 7 is er een grotere markt en dan zie je dus meer dieren (gedood worden als je vroeg bent). Wij waren er best vroeg en ontdekten ook dat er in een bepaald kooitje ineens geen 4 maar 3 honden zaten… Hoe ze al die dieren ‘brandrijp’ maken hebben we gelukkig niet gezien. Wel zagen we hoe ze net gedode dieren op de rand van het open riool (niet overdreven) legden en helemaal zwart blakerden met een vette gasbrander en alle haren verschroeiden. Dit deden ze met delen van varkens, vleermuizen, honden en katten die vervolgens doodstil op een witte verkooptafel lagen te wachten op een nieuwe eigenaar/gerecht. De hond in de pot vinden heeft hier voor ons definitief een andere betekenis gekregen.

Gelukkig was de markt niet het enige in de omgeving. De omgeving is mooi groen en er zijn vulkanen en er was er één dichtbij. De vulkaan is eigenlijk verboden gebied maar de locals zijn er nogal laconiek onder en zeggen dat je best een kijkje kunt gaan nemen, weliswaar op eigen risico. Dat leek ons wel wat, dus vroeg in de ochtend op pad met wat flessen water en we genoten van de akkers aan de voet van de vulkaan. Toen na een uurtje flink klimmen de weg er mee ophield, was de vraag welk pad we moesten hebben. Er zat niets anders op dan over zwartgeblakerde grond omhoog te lopen, waarbij onze schoenen tot de enkels wegzakten in verbrande resten van bomen, bamboe en gebladerte. Alles voor de palmolieplantages, dus ook hier... (achteraf hoorden we dat we compleet in de verkeerde richting zaten, maar het was een prachtige wandeling). Thuis gekomen zagen we hoe zwart onze voeten waren geworden, dwars door de schoenen heen, nee eigenlijk tot aan de knie…

Vanuit het ‘schone’ bergdorp Tomohon moeten we helaas Sulawesi via de luchthaven in Manado gaan verlaten. Optimistische woorden voordat de vlucht vertrekt:’Vervoeren van drugs is een grote misdaad en kan bestraft worden met de doodstraf. Wij wensen u een fijne vlucht.’ Door de vele bosbranden in de regio zagen we vele lichtbruine luchten, maar was het zicht in Jakarta ook maar 1 km door alle smog.

Jakarta, is met ruim 20 miljoen inwoners de grootste metropool van zuid-oost Azie. Jakarta is Indonesië niet, er zijn meer prikkels en verleidingen in een steeds veranderende omgeving. Het is een combinatie van tradities en trends. Langs de vierbaans boulevards die het explosief gegroeide verkeer in banen leiden staan kantoorflats, internationale hotels en overheidsgebouwen, daarom heen zijn kampongs en wildgroei van lage huisjes. In Indonesië dient een vervoermiddel ervoor om zo min mogelijk te lopen. We zaten op Sulawesi ergens in een bemo, lokaal transport, een vrouw die roept dat ze wil uitstappen, maar deed dat pas nadat de chauffeur het voertuig eerst terugreed naar de juiste plek, (het ging om 5 meter). En zo slibben steden compleet dicht door gemotoriseerd vervoer gecombineerd met (on)handige manoeuvres

We hebben ontzettend genoten deze reis! Wat een geweldig eiland is Sulawesi! Indonesië is met ruim 13600 eilanden (waarvan er ca 6000 zijn bewoond) de grootste archipel van de wereld. Sulawesi is een prachtig eiland met regenwoud, witte stranden, vulkanen, kleurige vissen rond de koraalriffen, vruchtbare landbouwgronden (als er voldoende (regen)water is). Sulawesi is het 4e grootste eiland van Indonesie en het 11e grootste eiland ter wereld. Sulawesi is een nog relatief onontdekte bestemming vergeleken met populaire plekken als Bali, Lombok, Java en Sumatra. Het reizen is er dus soms niet heel makkelijk of vlot, soms een beetje incasseren en steeds bedenken: je zou hier maar wonen… en dat is soms vast heel fijn!

We kunnen nog wel even doorschrijven, maar soms zeggen foto's veel meer. https://picasaweb.google.com/107358251491203674111/SelectieSulawesi?authuser=0&authkey=Gv1sRgCMTIr8ajzPG34wE&feat=directlink


Bedankt voor jullie leuke reacties!

Groet,

Ben en Karin